Ruimte voor containerschepen én glad biggenkruid: op weg naar een natuurinclusieve Rotterdamse haven

Het Rotterdamse havengebied vormt een belangrijke schakel binnen de Rijn-Maasdelta. De ligging van de haven, de zandbodems en getijdenwerking zorgen voor verschillende leefomgevingen voor diverse soorten flora en fauna. Zo is de Rijn-Maasdelta onderdeel van trekroutes voor vissoorten zoals paling, flint en zalm en groeien in het duinlandschap van de Maasvlakte en Europoort planten zoals de groenknolorchis en glad biggenkruid. De haven heeft een grote invloed op deze gebieden, maar is ook zelf sterk van de delta afhankelijk.

Negen karakteristieke landschappen

De Rijn-Maasdelta kent negen karakteristieke landschappen met elk een unieke waarde voor biodiversiteit. Het Havenbedrijf heeft uiteengezet hoe het bij kan dragen aan het behoud en versterken van deze gebieden, zowel in de haven zelf als daarbuiten. Bijvoorbeeld door het creëren van rustgebieden voor trekvogels, het verbeteren van leefgebieden voor bestuivers, zoals wilde bijen en vlinders, en het versterken van ecologische verbindingen met de omgeving. Samen met haar partners werkt Havenbedrijf Rotterdam daarnaast actief aan het verbeteren van basiscondities zoals bodemkwaliteit, waterkwaliteit en het terugdringen van verstoringen voor de omgeving door licht, geluid en afval.

Maatschappelijke verantwoordelijkheid

Natuur en biodiversiteit vormen een basis voor de samenleving en actie is nodig om het tij van biodiversiteitsverlies en de negatieve impact daarvan op onze maatschappij en economie te keren. Het Havenbedrijf voelt deze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Natuur levert bovendien niet alleen ecosysteemdiensten, maar kan ook helpen om praktische uitdagingen aan te gaan. “Denk aan klimaatadaptieve oplossingen, zoals waterberging door de aanleg van begroeide wadi’s en verkoeling door schaduwwerking,” zegt Eric van der Schans, directeur Environmental Management bij Havenbedrijf Rotterdam.

Samenwerking als sleutel

Om natuur-positieve ambities waar te maken is samenwerking cruciaal. Havenbedrijf Rotterdam ontwikkelde haar nieuwe Natuurvisie dan ook samen met Naturalis Biodiversity Center. “De natuur kan onze hulp goed gebruiken”, vertelt Koos Biesmeijer, Wetenschappelijk Directeur bij Naturalis. “Deze natuurvisie richt zich volledig op natuur-positiviteit bij het Havenbedrijf en haar partners. Met deze natuurvisie wordt de haven een belangrijke plek voor de natuur en een aanjager van natuur-positieve actie in het Rotterdamse havengebied en hopelijk ver daar buiten.”

Biodiversiteit in de haarvaten

Dat een grote organisatie als het Havenbedrijf nu initiatief toont door biodiversiteitsbewuste stappen te zetten, laat zien dat er binnen het bedrijfsleven groeiende bereidheid is om bij te dragen een een natuurinclusieve samenleving. Dit initiatief kan een voorbeeld zijn voor andere organisaties om inzichtelijk te maken hoe zij de natuur beïnvloeden en waar kansen liggen om hier een positieve invloed van te maken. Daarvoor ontwikkelde Naturalis eerder een besturingsmodel. Aan de hand van dit model en een analyse van de omliggende natuur ontstond een breed gedragen visie die biodiversiteit meeneemt tot in de haarvaten van het Havenbedrijf.

Net positive

De Natuurvisie sluit aan bij de ambitie van het Havenbedrijf om een net positive haven te worden: een haven die onder de streep een positieve bijdrage levert aan de maatschappij en volledig in balans met de omgeving werkt. Van der Schans licht toe: “We doen dit niet om te voldoen aan regels, maar omdat we geloven dat een sterke economie en een gezonde natuur elkaar versterken. Met deze Natuurvisie geven we richting aan de manier waarop we onze rol willen invullen, zodat de Rotterdamse haven zich in balans met haar omgeving kan blijven ontwikkelen.”

Meer informatie

• Natuurvisie (pdf: 4,9 MB) van Havenbedrijf Rotterdam.
• Ook bijdragen aan een natuurinclusieve maatschappij? Bekijk het besturingsmodel voor biodiversiteit dat Naturalis eerder ontwikkelde met Alliander en Impact Institute.

Tekst: Naturalis Biodiversity Center
Beeld: Havenbedrijf Rotterdam; Marc Nolte