Natuurjournaal 7 december 2025

Er zijn alweer wat pestvogels gespot, maar zou er dit jaar ook weer een invasie komen? Het is te hopen. Hun uiterlijk is een schilderij, hun roep een zilveren belletje, alleen die naam, dat is een beetje jammer. Algemeen wordt gedacht dat de vogelsoort zijn Nederlandse naam kreeg door het onvoorspelbare karakter van hun invasies, zoals pestepidemieën ook onregelmatig voorkwamen. Het leek wel of de vogels de pest met zich meebrachten, terwijl ze in werkelijkheid gedreven werden door voedseltekorten in hun oorspronkelijke overwinteringsgebieden in noordelijke streken. Anderen menen dat de vogel zijn naam pas kreeg toen er allang geen pest meer voorkwam in Nederland. Hoe het ook zij, de Engelse naam klinkt heel wat beter: Bohemian waxwing. Zoek deze lakvleugeltjes op besdragende struiken, zoals Gelderse roos, en houd je camera in de aanslag. Een mooiere compositie met de scharlakenrode bessen is er niet!

Als je een spotvogel hoort, moet je nog even je determinatie-app of -gids dubbelchecken, want die is hier nu niet. Spotvogels overwinteren ver weg, in tropisch Afrika. Ze bivakkeren – net als gierzwaluwen trouwens, what’s in a name – slechts drie maanden in ons land. Vanaf mei komen de eerste spotvogels hier aan om te broeden. In die periode komen ze verspreid over Nederland voor, in open gebieden met dekking, waaronder op boerenerven. Dit jaar zijn de laatste exemplaren in september gemeld. Spotvogels zijn vernoemd naar hun zang, die bol staat van de imitaties, alsof ze de spot drijven met andere zangvogels. Hun roep klinkt vragend, door een stijgende intonatie. Het geheel klinkt van de hak op de tak, maar gezellig is het wel. 

Tekst: Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Rudmer Zwerver, Saxifraga; Fred Visscher, Waarneming.nl