Natuurjournaal 24 december 2025

Aandachtig kijken naar boomstammen, levert bijna altijd wel een paar korstmossen op, zoals de opvallend oranje sinaasappelkorst. Korstmossen zijn een samenlevingscontract tussen een alg of blauwwier en een schimmel. Geen mossen dus, en ook geen planten, en zelfs niet één organisme, maar verschillende organismen die samenwerken om te overleven. De schimmel kan zelf geen voedsel aanmaken en krijgt dit van de alg die aan fotosynthese doet. De alg, die in het lichaam van de schimmel groeit, krijgt in ruil daarvoor bescherming, zoals tegen uitdroging en uv-straling. Korstmossen doen de bomen waarop ze zitten trouwens geen kwaad. Het zijn zelfs natuurlijke luchtzuiveraars, ze halen stikstof en schadelijke zware metalen uit de lucht. Ze vormen schuilplekken voor allerlei diertjes, zorgen dat regenwater langzamer wegloopt én door hun wat gevoelige karakter vertellen ze iets over hoe het met hun omgeving gesteld is. 

De oranje kruidenmot is een trekvlinder, die in principe het hele jaar door gezien kan worden, maar met name vanaf de herfst. De microvlinders migreren over grote afstanden in meerdere generaties en de gemelde aantallen variëren van jaar tot jaar. In de decembertelling van Meetnet vlinders in 2024 stond de oranje kruidenmot in de top tien van meest waargenomen vlindersoorten. Uiteraard waren de meeste waarnemingen van de grote en de kleine wintervlinder, want er vliegen in de maand december niet zoveel soorten meer rond. De rupsen van de oranje kruidenmot eten van allerlei planten en kruiden. Een van hun waardplanten is de bosaardbei.

Tekst: Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Ab H. Baas, Saxifraga; Karen Bosma