Kijk live mee naar vogeltrek in heel Europa
Sovon Vogelonderzoek Nederland45 miljoen waarnemingen per jaar
Op 9 april werd de nieuwe live viewer online gezet. Voor 105 vogelsoorten kun je wekelijkse kaarten met verspreiding zien vanaf januari 2010. Dat is mogelijk doordat vijftien vogelmonitoringsorganisaties, waarnemingwebsites en -apps hun gegevens beschikbaar stellen voor dit doel. Het gaat om enorme aantallen data: jaarlijks gebruikt de website 45 miljoen waarnemingen van meer dan 120.000 waarnemers.
Via het European Bird Portal kan de vogeltrek nu 'live' gevolgd worden (Bron: European Bird Portal)
Vergelijken van seizoenen en soorten
Op de viewer kun je met negen verschillende kaarttypes het voorkomen van soorten per periode vergelijken. Komt de boerenzwaluw dit voorjaar bijvoorbeeld eerder terug dan vorig jaar? Hoe loopt de trekstroom van kraanvogels door Europa? Gabriel Gargallo, projectcoördinator, zegt over de nieuwe ontwikkelingen: "Met de enorme verbetering in de dekking, de gegevenskwaliteit en de automatische verwerking gedurende de laatste drie jaar, hebben we een grote stap voorwaarts gemaakt. We hebben nu betere gegevens, die belangrijk zijn om de seizoenspatronen van vogelverspreiding in Europa en de veranderingen daarin beter te begrijpen. Het EBP biedt voor wetenschap en beleid unieke mogelijkheden, bijvoorbeeld het beschrijven en begrijpen van plotselinge watervogelbewegingen als gevolg van een koude-inval. Of het beter kunnen begrijpen van verspreidingspatronen van ziektes die door vogels worden overgebracht. Uiteindelijk denken we dat dit zal leiden tot een betere bescherming van vogels op Europese schaal."
Grote schaal
Het EBP is een project van de European Bird Census Council (EBCC) en verenigt maar liefst 81 organisaties in 29 landen. De focus van het project ligt op het presenteren van gegevens die massaal en over een groot gebied (heel Europa) door vogelaars worden verzameld. Zowel inventarisaties als losse waarnemingen worden meegenomen. Vanuit Nederland gaat het om gegevens die via de meetnetten van Sovon en de websites waarneming.nl en trektellen.nl worden verzameld. Zo kunnen we op Europese schaal kijken naar de timing en het verloop van de trek en verspreiding. Wat het project ook bijzonder maakt, is het jaarronde karakter van de gebruikte gegevens, die dus niet alleen uit de broed- of wintertijd komen.
LiveAtlas
Ruud Foppen, onderzoeker bij Sovon, stelt: "Dit zou allemaal niet mogelijk zijn geweest zonder al die waarnemers die op vrijwillige basis regelmatig hun waarnemingen delen via de verschillende portalen. Deze live viewer is een erkenning van hun vitale rol. Het laat zien hoe individuele en lokale bijdragen helpen om grootschalige seizoenspatronen in het voorkomen van vogels te ontrafelen. Vanuit Sovon stimuleren wij deze ontwikkeling; onder meer met ons nieuwe project LiveAtlas, waarbij waarnemers wordt gevraagd om complete lijstjes met vogelwaarnemingen door te geven. Die manier van waarnemen heeft als voordeel dat je ook weet welke soorten er niét zijn waargenomen (minstens zo belangrijk als wél waargenomen) en maakt de kwaliteit van de kaarten uiteindelijk nog beter."
Het Euro Bird Portal werd mogelijk gemaakt door een LIFE-subsidie van de Europese Unie.
Tekst: Sovon Vogelonderzoek Nederland
Foto's: Eurobirdportal; Joost van Bruggen, Sovon