Het onderzoek is onderdeel van de publiekscampagne 'Power to the Paling', die in oktober is gestart. Doel is om Nederlanders bewust te maken van de kritieke situatie waarin de paling zich inmiddels bevindt en het ophalen van zoveel mogelijk getekende petities. Good Fish en RAVON (Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland) roepen daarom iedereen op om de petitie te tekenen en daarmee 'palingsupporter' te worden.
Power to the Paling (Bron: RAVON)
Paling op de Rode Lijst
“Het is vijf voor twaalf voor de paling”, zegt visserijbioloog en founder Christien Absil van Good Fish, uitgever van de VISwijzer. “De afgelopen decennia is het palingbestand met negentig procent afgenomen en staat de paling als ernstig bedreigd op de internationale Rode Lijst van de IUCN. Het is cruciaal dat alle Europese landen, waaronder Nederland, de herstelmaatregelen nemen die ze hebben beloofd. Alleen dan heeft de paling een kans”.
Paling komt in 17 EU-lidstaten voor. Al deze landen zijn verplicht om te werken aan het herstel van de paling, maar de Europese Aalverordening, die in 2007 van kracht werd, laat te weinig resultaten zien.
Bedreigingen
“De paling kent verschillende bedreigingen”, zegt Martijn Schiphouwer, visecoloog bij RAVON. Illegale handel in glasaal (babypaling), barrières (zoals gemalen en dijken) waardoor hij niet verder kan zwemmen en het achterblijven van echte maatregelen, bedreigen zijn voortbestaan. Daar moeten we echt samen wat aan doen.”
Minder paling eten
Bijna zestig procent van de palingconsumenten is bereid minder paling te gaan eten, blijkt uit het onderzoek. Hoewel ongeveer negentig procent van de in Nederland verkochte paling kweekpaling is, is dit toch geen duurzaam alternatief, omdat kweekpaling als babypaling op zee wordt gevangen en daarna wordt vetgemest in een kwekerij. Paling kan zich vooralsnog niet in gevangenschap voortplanten, zoals andere kweekvissen.
VISwijzer
Paling staat in het rood op de VISwijzer. Daarom adviseren Good Fish en RAVON consumenten om liever een alternatief voor paling te kiezen, totdat het bestand is hersteld. Alternatieven zijn gerookte forel, gerookte meerval (Claresse) of iets heel anders, zoals duurzaam gevangen haring en makreel.
De bijzondere levenscyclus van de paling
Paling is een trekvis. Hij wordt geboren in de Sargassozee ten noorden van het Caribisch gebied en drijft als larfje naar de kusten van Europa. Eenmaal aangekomen heeft hij het stadium van glasaal (doorzichtig visje) bereikt en wil hij de rivieren en meren optrekken. Maar op zijn weg komt hij allerlei waterwerken tegen die dat belemmeren. Eenmaal volwassen – tussen tien en twintig jaar – zwemt de paling weer terug naar de Sargassozee om zich voort te planten.
Cijfers uit het onderzoek
| 61% van de ondervraagden weet niet dat de paling ernstig wordt bedreigd |
| 91% is van mening dat de Nederlandse overheid maatregelen moet nemen |
| 93% is van mening dat Europa maatregelen moet nemen |
| 80% vindt dat de consument in actie moet komen |
| Bijna 60% van de palingconsumenten is bereid om geen of minder paling te eten |
| 50% denkt dat overbevissing de reden is dat de paling dreigt te verdwijnen |
| 23% noemt vervuild water als bedreiging |
| Slechts 7% noemt dijken en gemalen als bedreiging (terwijl dit een van de grootste problemen voor de paling vormt) |
Meer informatie
- Campagnewebsite Power to the Paling
- Campagnefilm Power to the Paling
- Factsheet met achtergrondinfo over de biologie en bedreigingen (pdf; 1,2 MB)
- De paling heet Europese aal (Anguilla anguilla) en staat in het rood op de VISwijzer
- Jeroen van Riet, RAVON
- Maud Veraar, Good Fish
Het onderzoek is uitgevoerd door onderzoeksbureau Direct Research op basis van een representatieve steekproef onder 776 Nederlanders. De palingcampagne wordt mede mogelijk gemaakt door de Nationale Postcode Loterij. De uitkomsten van het onderzoek zijn op aanvraag beschikbaar.
Tekst: Clarisse Buma, Jeroen van Riet, Maud Veraar
Foto's: Jelger Herder, RAVON