Zorgen om de rugstreeppad
RAVONBericht uitgegeven door RAVON op woensdag 9 december 2009
Het gaat niet goed met de rugstreeppad in Nederland. Dit blijkt uit de jaarlijkse telling van het Meetnet Amfibieën van Stichting RAVON. De afgelopen tien jaar is de soort met 43 procent afgenomen; vergeleken met de eerste helft van de vorige eeuw is de afname zelfs 61 procent.
Het Meetnet Amfibieën analyseert eens per jaar de tellingen van het jaar ervoor. De resultaten uit 2008 zijn nu bekend. Het blijkt dat de rugstreeppad in 2008 43% minder is waargenomen dan in 1997, het jaar waarin het Netwerk Ecologische Monitoring is gestart met het monitoren van deze bijzondere paddensoort. Uit verspreidingsgegevens blijkt dat de afname ten opzichte van de periode voor 1950 zelfs 61% is.
In de duinen, een belangrijk kernleefgebied van de soort, lijkt de rugstreeppad een stabiel voorkomen te hebben. In de rest van Nederland - de hoge zandgronden, veenweidegebieden en het rivierenlandschap - neemt de soort echter in aantal af. Ook is er een afname in het aantal plekken in ons land waar de rugstreeppad voorkomt. De rugstreeppad is achteruit gegaan door het verdwijnen van natuurlijke dynamische processen in onder andere het rivierenlandschap, zoals bij overstroming. Andere oorzaken zijn versnippering en verruiging van leefgebieden als gevolg van successie.
‘Bufo calamiteit’
De rugstreeppad is een relatief kleine pad, maar hij is wel luid vertegen-woordigd. Ondanks zijn bescheiden afmetingen roept het mannetje in de voortplantingsperiode zo hard dat de roep bij grote kooractiviteit tot op één à twee kilometer afstand te horen is. De rugstreeppad is een warmteminnende soort en de voortplanting vindt pas plaats vanaf eind april en kan doorlopen tot na de zomer. De pad is een pionier en vanwege zijn beschermde status is de soort een niet graag geziene gast op bouwrijp gemaakte grond; een ideaal leefgebied voor de rugstreeppad. Menig ontwikkelingsproject is tijdelijk stopgezet door de aanwezigheid van dit beestje. Door projectontwikkelaars wordt de Bufo calamita dan ook wel gekscherend Bufo calamiteit genoemd!
Vanwege zijn luide roep is de rugstreeppad makkelijk te inventariseren en wordt de soort niet snel over het hoofd gezien. Het luisteren langs een vaste route is een zeer geschikte methode om de rugstreeppad jaarlijks structureel te monitoren.
Afname van de rugstreeppad in de periode 1997-2008
Nationale Rode Lijst
De afname van zowel het aantal rugstreeppadden als het aantal plekken waar de soort voorkomt, heeft ervoor gezorgd dat de rugstreeppad dit jaar door het Ministerie van LNV in de categorie gevoelig van de geactualiseerde nationale Rode Lijst voor bedreigde soorten is geplaatst. Qua wetgeving en bescherming zal er niets veranderen omdat de rugstreeppad al strikte bescherming genoot via Europese regelgeving. Hopelijk weten we het tij te keren, zodat de soort weer toeneemt en van de Rode Lijst verdwijnt.
Tekst en foto: Edo Goverse, RAVON
Grafiek NEM: RAVON/CBS