Natuurgebieden op zee ook noodzakelijk voor visserij
Bericht uitgegeven door Natuurpunt [land] op [publicatiedatum]
De jarenlange overbevissing heeft grote gevolgen voor het ecologisch evenwicht in de zee. Een nieuwe studie toont aan dat natuurgebieden op zee afsluiten voor visserij zorgt voor ecologisch herstel en ook voordelig is voor het herstel van commerciële visbestanden.
Overbevissing is geen recent fenomeen in Europa. De universiteit van York in Groot-Brittannië hield historische getuigenissen van Engelse vissers tegen het licht, en dat leverde boeiende informatie op. Aan het einde van de 19de eeuw werden honderden vissers bevraagd over de veranderingen van de vangsten en visbestanden die ze zagen bij de start van de sleepnetvisserij. Tijdens hun carrière zagen die vissers in hun vangsten een afname van 64% bij bodembewonende vissen. Om de daling in opbrengst te compenseren, gingen ze verder in zee vissen en werden grotere en efficiëntere vistechnieken ontwikkeld. In 1880 gingen er bij vissers al stemmen op om bepaalde gebieden in zee af te sluiten, om visbestanden kans te geven op herstel.
De universiteit van Plymouth ging na welk effect langdurige overbevissing heeft op het ecologische voedselweb. Hun conclusie is dat vissers door de jaren heen door het voedselweb vissen: ‘fishing down the foodweb’. Doordat de roofdieren zoals haaien en roggen, aan de bovenste zijde van het voedselweb voor een groot deel verdwenen zijn, brengen Engelse en Franse vissers in verhouding meer en meer schaaldieren en inktvis aan boord. Het ecologische evenwicht in het voedselweb is met ander woorden grondig verstoord. De onderzoekers pleiten voor de inrichting van herstelgebieden in zee, waar het voedselweb zich kan herstellen.
In beide onderzoeken komt de nood aan visserijvrije gebieden tot uiting. Maar dragen die ook effectief bij aan het ecologische herstel van het mariene milieu? Het antwoord is ja. Dat blijkt uit een studie, gepubliceerd in PLOS one, uitgevoerd in de Middellandse zee. Er werd onderscheid gemaakt tussen niet beschermde gebieden, Natura 2000-gebieden die volledig afgesloten zijn voor visserij en Natura 2000 gebieden met beperkte beschermingsmaatregelen. Daaruit blijkt dat het ecologisch herstel in Natura 2000-gebieden met beperkte beschermingsmaatregelen, vergelijkbaar is met dat van de niet-beschermde gebieden, en dus onvoldoende is. Enkel in Natura 2000-gebieden die volledig afgesloten zijn voor visserij, was er ecologisch herstel van de visbestanden, inclusief de commercieel belangrijke visbestanden.
Natura 2000-gebieden op zee 'afsluiten' voor visvangst is dus niet enkel voordelig voor de onderzeese natuur maar ook voor de visserij, doordat de commerciële visbestanden zich dan kunnen herstellen. Het Belgische mariene ruimtelijke plan voor de Noordzee verdient dan ook bijsturing.
Tekst: Krien Hansen – Natuurpunt Beleid
Foto’s: Ingrid Tulp