bont zandoogje najaar primair

Nog steeds veel bont zandoogjes

De Vlinderstichting
30-SEP-2016 - Het bont zandoogje is de afgelopen 20 jaar sterk in aantal toegenomen en komt nu in het hele land voor. Dit jaar is het een prima nazomer voor het bont zandoogje. Nog steeds worden er veel gemeld en dat kan ook de komende weken nog.

Mannetjes zitten op de uitkijk en jagen andere mannetjes wegBont zandoogjes vliegen het hele vlinderseizoen door. De eerste kun je in maart al tegenkomen en als het weer een beetje meezit kom je ze tot ver in november nog tegen. Ze hebben drie generaties, die in elkaar overgaan. Nu zijn de vlinders van de derde generatie actief en die zijn in grote getale aanwezig. In de grafiek uit het Landelijk Meetnet Vlinders zien we dat deze derde generatie veel groter is dan de zomergeneratie. Je zult bont zandoogjes niet snel met tientallen bij elkaar vinden. De mannetjes zijn namelijk sterk territoriaal. Ze zitten op de uitkijk, bijvoorbeeld op een uitstekend takje of blad en houden vanaf dat punt de omgeving scherp in de gaten. Zodra er iets in hun buurt komt vliegen ze er op af en controleren wat het is. Andere mannetjes worden fel belaagd en weggejaagd, maar je ziet ze ook wel achter andere vlinders, hommels of vogels aanvliegen.

Aantal bont zandoogjes in de routes, 2016 vergeleken met langjarig gemiddelde

Bont zandoogjes kun je ook vinden op rottend fruitBont zandoogjes zijn niet zulke frequente bloembezoekers, maar ze leven vooral van honingdauw (afscheiding van luizen) en ook zie je ze nu wel op rottend fruit. Bij rotte peren of pruimen onder de boom zie je ze, samen met atalanta’s en gehakkelde aurelia’s, snoepen van het licht gistende fruit. De komende weken verwachten we dat er nog zeker bont zandoogjes te zien zullen zijn. Tegenwoordig kun je bont zandoogjes overal in Nederland te zien krijgen. Was het vroeger een echte bosvlinder, die vooral in Zuid- en Oost-Nederland te vinden was, inmiddels is de soort sterk uitgebreid en overal waar maar een boom of struik is kom je ze tegen. Als je een kaartje met de verspreiding bekijkt zie je alleen in de kop van Noord-Holland en hier en daar in Friesland nog witte plekken, maar daar zijn ook streken waar alleen maar open (gras)land te vinden is en dus geen bomen of struiken. Het is een vlinder die ook regelmatig in tuinen is te vinden. Zie je ze in je tuin, geef dat dan door via de Jaarrond Tuintelling.

Het Landelijk Meetnet Vlinders is een samenwerkingsproject van De Vlinderstichting en het CBS, in het kader van het Netwerk Ecologische Monitoring, in opdracht van het ministerie van EZ.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting