Amfibieënpassage

Bosmuis, gewone pad en... de ‘dark room’

Stichting RAVON
3-AUG-2018 - Amfibievoorzieningen bestaande uit passages (tunnels) en geleidingsschermen zorgen op veel plaatsen in Nederland voor de veilige oversteek van kikkers, padden en salamanders tussen hun overwinteringsplaatsen en de voortplantingswateren. Bij deze voorzieningen vindt een stuwing van dieren plaats en predatoren zouden daar eenvoudig op in kunnen spelen… in theorie althans.

Hoewel het goed denkbaar is dat roofdieren plaatsen met (tijdelijk) verhoogde concentraties prooidieren uitbuiten als ideale foerageertrajecten, is hier nauwelijks iets over bekend. Vanuit de wetenschappelijke literatuur is geen bewijs bekend dat dergelijke predatie langs faunavoorzieningen amfibiepopulaties negatief beïnvloedt. Saillant detail daarbij is echter wel, dat onderzoek naar deze link ook nog niet of nauwelijks heeft plaatsgevonden. Zelfs anekdotische waarnemingen zijn uiterst schaars. 

Een van de meest boeiende anekdotes uit Noordwest-Europa is afkomstig van onderzoek door de provincie Antwerpen (België). Daar werd in 2017 vastgesteld dat een bruine rat in één nacht 30 kikkers uit een amfibieënpassage haalde (pdf; 0,2 MB). 

Gewone pad bij een amfibieënpassage

Bij een monitoring van het medegebruik van amfibieënpassages in de provincie Noord-Holland is gebruik gemaakt van cameravallen en de data daarvan zijn nu uitgewerkt. Op 27 maart 2016 werd een waarschijnlijk geval van een poging tot predatie in de passage vastgelegd. Een volwassen bosmuis belaagt een volwassen gewone pad. Hoewel niet op beeld is vastgelegd dat de pad werkelijk wordt gedood door de bosmuis, heeft het er alle schijn van dat de bosmuis geen vriendjes wil worden. Bekend is dat bosmuizen er een omnivore levensstijl op na kunnen houden en het eten van amfibieën (inclusief een gewone pad) is, hoewel zeldzaam, vaker waargenomen.

Om dit object in te laden dien je marketing-cookies te accepteren.

Bosmuis valt gewone pad aan (Bron: RAVON)

Het onderzoek werd uitgevoerd in opdracht van de provincie Noord-Holland en PWN.

Tekst: Richard Struijk & Rémon ter Harmsel, RAVON
Foto's: Richard Struijk; Jelger Herder
Film: RAVON