Ant (Leptogenys pubiceps)

Mieren in het Nederlands Caribisch gebied beter gedocumenteerd

Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA), Naturalis Biodiversity Center
19-JUL-2021 - Tussen 2015 en 2020 hebben onderzoekers van Naturalis Biodiversity Center de lokale mierensoortenlijsten voor Caribisch Nederland bijgewerkt. Er is een groot aantal nieuwe soorten gedocumenteerd, waaronder 40 nieuwe soorten op Saba en 32 nieuwe soorten op Aruba. Het in kaart brengen van mierenpopulaties op deze eilanden brengt ons een stap dichter bij het begrijpen van deze complexe dieren.

Mieren zijn buitengewoon complexe sociale dieren, die we, hoewel we ze bijna elke dag tegenkomen, vaak over het hoofd zien. Deze dieren hebben zeer ingewikkelde samenlevingen. Kolonies werken samen en hebben het vermogen om ingewikkelde problemen op te lossen door middel van communicatie en teamwork. Er zijn wereldwijd meer dan 14.000 soorten bekend, maar er valt nog veel te leren over deze kleine bewoners.

Onlangs hebben onderzoekers van Naturalis Biodiversity Center de mierensoortenlijsten bijgewerkt voor het Caribisch deel van het Koninkrijk. Voortbouwend op eerder onderzoek uitgevoerd in 1930 en 1970 door H.J. MacGillavry, P. Wagenaar Hummelinck en R.H. Cobben, werden deze lijsten bijgewerkt om veranderingen in de lokale mierenpopulaties in kaart te brengen. Mieren zijn met de hand verzameld en gesorteerd om de exacte soort te bepalen.

SSS-eilanden 

Mier (Odontomachus bauri)Voor dit recente biologische onderzoek waren er op Saba slechts twee soorten mieren gedocumenteerd. Door het onderzoek van Peter Boer & Marijn J.A. Boer zijn nu in totaal 42 mierensoorten gedocumenteerd. Daarnaast zijn via deze zelfde studie voorlopige tellingen van respectievelijk 24 en 56 soorten gedocumenteerd voor St. Maarten en St. Eustatius.

De onderzoeken op Saba werden gedaan na orkaan Irma. De omgevallen bomen maakten de toegang voor onderzoekers lastig en zware regenval heeft ertoe geleid dat sommige soorten mieren dieper onder de grond schuilden, uit het zicht. Het is daarom mogelijk dat er nog een aantal mierensoorten zijn die wel op Saba voorkomen, maar die in dit onderzoek niet zijn gevonden.

ABC-eilanden

Er is een nieuwe identificatiegids (pdf; 2,2 MB) gemaakt voor de soorten die voorkomen op de eilanden Aruba, Bonaire en Curaçao. Deze sleutel is gebaseerd op dezelfde studies uit 1930 en 1970 en is nu aangevuld met de 2020-inventarisatie van de mierensoorten op Aruba. De lijst op Aruba is geupdate van 12 tot nu 44 soorten.

Belang

Mier (Leptogenys pubiceps)

Het begrijpen van de lokale soorten, zowel groot als klein, is van cruciaal belang voor natuurbescherming. Door de aanwezigheid van specifieke mierensoorten te documenteren, kan worden vastgesteld of en wanneer invasieve soorten (soorten die zich in een gebied vestigen waar ze voorheen niet voorkwamen en een bedreiging vormen voor lokale soorten) zijn gearriveerd. Mieren spelen een vitale rol in lokale ecosystemen en het catalogiseren van lokale soorten is slechts de eerste stap om te begrijpen hoe belangrijk ze zijn voor het behoud van een gezond en evenwichtig milieu.

Het onderzoek naar de mieren loopt nog steeds.

Om meer te weten te komen over de verschillende soorten mieren binnen het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden, kunt u de volgende soortenlijsten bekijken:

Rapporteer uw waarnemingen

Heeft u mieren gezien? Meld uw natuurwaarnemingen en foto’s op de website DutchCaribbean.Observation.org of download de gratis apps (iPhone (iObs) & Android (ObsMapp)).

Het rapporteren van soorten door lokale gemeenschappen en toeristen is van onschatbare waarde voor natuurbehoud en bescherming. Daarnaast werken DCNA, Observation International en Naturalis Biodiversity Center samen aan de ontwikkeling van een geautomatiseerde app voor soortidentificatie voor de telefoon. Uw geüploade foto’s zijn van grote waarde om dit mogelijk te maken. Neem voor vragen contact op met research@DCNAnature.org.

Tekst: Dutch Caribbean Nature Alliance & Naturalis Biodiversity Center
Foto's: Michele Esposito, California Academy of Sciences; Zach Lieberman, California Academy of Sciences