Sleutels tot het bouwen van veerkracht in het Nederlands Caribisch gebied

Deze twee strategieën zullen in het Nederlands Caribisch gebied kracht en veerkracht opbouwen om de effecten van klimaatverandering beter te kunnen bestrijden. Het Nederlands Caribisch gebied ondervindt nu al de effecten van klimaatverandering, waarvan de meeste de komende jaren zullen verergeren. Dit omvat zeespiegelstijging, verhoogde lucht- en watertemperaturen, een toename in het voorkomen van invasieve soorten en tropische ziekten, algehele verminderde biodiversiteit en een toename in de intensiteit en een verandering in de frequentie van het voorkomen van orkanen, om er maar een aantal te noemen. Het versterken van deze eilanden om veerkracht op te bouwen is niet langer een optie, maar een must. Twee nieuwe positie papers van de Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) en Wageningen University and Research (WUR) presenteren impactvolle oplossingen om verder te komen.

Het versterken van parkbeheerorganisaties

Op 19 november 2022 werd de DCNA door de Vaste Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties uitgenodigd om deel te nemen aan een rondetafelgesprek in de Tweede Kamer. Irene Kingma, DCNA’s adviseur beleid en publieke aangelegenheden, sprak namens de DCNA. Tijdens deze bijeenkomst benadrukte de DCNA drie kernvoorwaarden die essentieel zijn voor het Nederlands Caribisch gebied om de druk van klimaatverandering tegen te gaan.

• De eerste is om ervoor te zorgen dat de parkbeheerorganisaties op de zes Nederlands Caribische eilanden structureel worden gefinancierd, zodat de organisaties hun kerntaken kunnen uitvoeren die essentieel zijn om ervoor te zorgen dat onze eilandecosystemen in goede gezondheid blijven.
• De tweede is dat de beschikbaarheid van het benodigde budget voor de uitvoeringsfase van het Natuur- en Milieubeleidsplan BES (NMBP-BES) moet worden gegarandeerd. Het is ook van essentieel belang dat de CAS-eilanden (Curaçao, Aruba, Bonaire) de kans krijgen om te profiteren van dit beleidsplan.
• De laatste is dat vertegenwoordigers van alle zes de eilanden moeten worden betrokken bij discussies over de aanpak van de klimaatcrisis. Parkbeheerorganisaties bieden kritische inzichten en ervaring die van cruciaal belang zullen blijken bij het ontwerpen en implementeren van toekomstig klimaatactiebeleid.

Natuur-gebaseerde oplossingen

Dr. Dolfi Debrot (WUR) presenteerde een positie paper waarin hij benadrukt dat ‘natuur gebaseerde oplossingen’ essentieel zullen zijn bij de bescherming van het Nederlands Caribisch gebied. De natuur is gedurende miljoenen jaren geëvolueerd om zichzelf op natuurlijke wijze te beschermen, dus het is niet meer dan logisch om dit in ons voordeel te gebruiken. Gezonde lokale omgevingen helpen bij het behoud van de bodemvruchtbaarheid, het vasthouden van vitaal grondwater, het minimaliseren van erosie, het beschermen van kritieke kustlijnen en het vastleggen van koolstofdioxide. De WUR pleit onder andere voor bos- en mangroveherstel, vermindering van vrij rondlopend vee, verbeterde landbouwmethodes om droogte-resistente soorten in te zetten en de introductie van innovatieve technologieën. Deze omvatten het gebruik van kunstmatige riffen om de lokale beschermende functie van koraal te ondersteunen en de diversiteit van het rif te herstellen, evenals het gebruik van visaggregatie-apparaten om de visserijdruk van het rif te verplaatsen naar pelagische soorten. Ook genoteerd staat de noodzaak om de kwaliteit van het kustwater te verbeteren door middel van goede afvalverwerking en rioolwaterzuiveringsinstallaties. Een ander middel is het vaststellen van een strook langs de kust waar bebouwing verboden is. Daarmee is de groei van een brede marge van kustvegetatie mogelijk, wat kan dienen om de infrastructuur te beschermen tegen de verwoestende orkanen. Tegelijkertijd zal een dergelijke strook langs de kust de koraalriffen en zeegrasvelden beschermen doordat de instroom van bouwpuin en afval tijdens diezelfde orkanen beperkt wordt. Met deze veranderingen groeit het natuurlijke vermogen van de eilanden om bedreigingen te reguleren en krijgen de eilanden een grotere veerkracht tegen de effecten van klimaatverandering.

Meer informatie

• Lees meer over de DCNA’s klimaat-actieplan en recente positie paper, evenals WUR’s oproep tot meer natuur gebaseerde oplossingen in dit positie paper en bijbehorende presentatie.
• Kijk het rondetafelgesprek in de Tweede Kamer terug.

Tekst en infographics: DCNA en Wageningen University and Research
Foto: Akil Mazumder