De status van plantensoorten wereldwijd

Het rapport van Kew Botanical Gardens is een samenwerking tussen de botanische tuinen in Kew, 210 onderzoekers en 97 instituten in 42 landen. Uit het rapport blijkt dat het niet goed gaat met een groot gedeelte van de planten wereldwijd. 

Wat en waar beschermen

Veel plantensoorten zijn met uitsterven bedreigd, ook soorten die door de wetenschap nog niet ontdekt en benoemd zijn. Gelukkig zijn niet alle bevindingen uit het rapport enkel verontrustend. Het rapport geeft ook meer duidelijkheid over hoeveel en welke soorten schimmels er zijn. 

Grote vruchten

Eén van die 210 onderzoekers is Renske Onstein, evolutiebioloog bij Naturalis. Renske Onstein vond samen met haar collega-onderzoekers dat de vruchten van palmen op het vasteland van Afrika groter zijn dan de vruchten van palmen in andere tropische gebieden. "We denken dat dit ligt aan het feit dat er in Afrika nog heel veel grote dieren zijn", vertelt Onstein. "Die kunnen de vruchten eten en de zaden verspreiden. Op andere plekken zijn veel van die grote dieren uitgestorven", vervolgt ze. "Ook lijkt het erop dat de grote vruchten vooral voorkomen in gebieden met een seizoensgebonden klimaat. In Afrika ontstond de afgelopen 15 miljoen jaar sterker een seizoensgebonden klimaat dan in andere gebieden. Dit samen kan ervoor hebben gezorgd dat de vruchten hier groot zijn geëvolueerd en groot zijn gebleven."

Het grote plaatje

Met haar onderzoek draagt Onstein bij aan de kennis over hoe variatie in planten is ontstaan, wat belangrijk is voor een beter begrip van biodiversiteit. Daarom heeft haar onderzoek een plek in het rapport. "Ook linkt dit onderzoek naar andere studies die hebben gekeken naar patronen van variatie in planten wereldwijd, die samen het grotere plaatje van het ontstaan van de diversiteit aan plantensoorten laten zien", legt Onstein uit.

Aanpassen en verspreiden

Onstein wil de komende tijd verder onderzoek doen naar de grote vruchten in palmen en andere groepen planten. Ze hoopt te ontdekken of de grote vruchten echt in Afrika zijn ontstaan, of toch ergens anders en vervolgens in Afrika terecht zijn gekomen. Ook is ze benieuwd wat er nu gebeurt met grote vruchten op plekken waar geen grote dieren leven die de zaden kunnen verspreiden. Hebben deze vruchten last van weinig verspreiding, of hebben ze zichzelf hier juist op aangepast en verspreiden ze zich op een andere manier?

Cruciaal inzicht 

Het rapport en het onderzoek van Onstein vertellen ons dus meer over de wereldwijde variatie aan soorten en planten. Al die gegevens bij elkaar bieden cruciale inzichten over welke planten en schimmels beschermd moeten worden, en waar.

Meer informatie

• Het rapport van Kew Botanical Gardens.
• De 'special collection' van wetenschappelijke artikelen gelinkt aan het Kew rapport waarvan Renske redacteur was.
• Het wetenschappelijke artikel van het onderzoek van Renske Onstein.
• De pagina van Renske Onstein op Naturalis.nl.

Tekst: Lotte Berendse, Naturalis Biodiversity Center
Beeld: Renske Onstein; Kew Botanical Gardens