Boksende hazen in de rammeltijd

Boksen voor de volgende generatie

Doorgaans worden hazen overdag alleen gezien als ze zich bewegen, maar meestal zitten ze stil en vallen ze minder op. Tijdens de rammeltijd verandert het gedrag totaal. De haas zit niet meer stil, maar gaat actief op zoek naar zijn soortgenoten om te zorgen voor de volgende generatie. Hierbij wordt veel gerend en gebokst.

Als je ernaar kijkt is meteen duidelijk waarom dit boksen wordt genoemd. De hazen gaan op hun achterpoten staan en proberen met hun voorpoten de ander te raken. Toch gebeurt het vaker dat het niet twee rammelaars zijn die elkaar de tent uitvechten, maar een moer en een ram. Als een moer niet gediend is van de avances van een rammelaar, geeft ze hem een paar rake klappen om hem weg te jagen.

In deze tijd van het jaar is het goed zichtbaar dat meerdere hazen achter elkaar aan rennen. Vaak is het een moer die wegrent van de rammelaar waardoor er een achtervolging ontstaat. Hier doen vaak meerdere hazen aan mee. Uiteindelijk stopt de moer en blijft de rammelaar met de beste conditie over. Hij moet nog wel een paar klappen van de moer verduren. Kiest hij dan niet het hazenpad, dan mag hij paren. Als alles goed gaat worden ongeveer veertig dagen later jonge hazen geboren, klaar om zelfstandig in het veld te liggen tot het moederdier komt zogen.

Jonge hazen laten liggen

In tegenstelling tot bijvoorbeeld wilde konijnen, worden de hazenjongen behaard en met open ogen geboren. Hierdoor kunnen ze tegen koude en hebben ze meteen een goede schutkleur. De moer kiest een goede beschutte plek voor de jongen uit om ze zo veilig mogelijk achter te laten. De beschutting bestaat vaak uit lang gras.

Ze heeft daarnaast nog een goede manier om de overlevingskansen van haar jongen te vergroten. Ze laat de jongen alleen achter waardoor het voor mensen lijkt dat ze aan hun lot overgelaten worden. Doordat de moer niet heel vaak in de buurt is, geeft ze haar geur echter niet af aan de jongen. Hierdoor zijn ze nóg moeilijker te vinden voor predatoren zoals vossen of huiskatten. Als het donker wordt, zoogt ze de jongen een keer.

Mocht je zelf een jonge haas tegenkomen, geniet dan heel kort van het moment, en laat het jong op zijn plek. Als het goed is, is het moederdier in de buurt en is tussenkomst van mensen is niet nodig. Zo kan worden voorkomen dat hazen onnodig in de wildopvangcentra komen. In de natuur met hun moeder hebben ze de beste overlevingskansen.

Meld je aan voor de Zoogdierdag

Op 23 maart geeft de Werkgroep Langoren een lezing op de Zoogdierdag en zijn ze aanwezig met een stand. Wil je deze dag bijwonen en de werkgroep ontmoeten? Meld je dan aan voor de Zoogdierdag! Wees er snel bij, de ticketverkoop sluit op 10 maart.

Tekst: Arjan Veersma en Laura Kijm, Werkgroep Langoren van de Zoogdiervereniging
Foto’s: Otte W. Zijlstra; Mark Zekhuis, Saxifraga