Castanea sativa, Tamme kastanje

Natuurjournaal 7 oktober 2025

Nature Today
7-OKT-2025 - Dubbelganger-dinsdag: eetbare en niet-eetbare kastanjes.

De tamme kastanje en paardenkastanje lijken wat naam betreft op elkaar, maar toch zijn ze niet nauw verwant. De tamme kastanje behoort tot dezelfde plantenfamilie als onder andere de beuk en de eik, de napjesdragersfamilie (Fagaceae), terwijl de paardenkastanje onderdeel is van de zeepboomfamilie (Sapindaceae), net als bijvoorbeeld de esdoorn. De naam kastanje komt waarschijnlijk van de oud-Griekse stad Kastanéia in Pontus (de huidige Zwarte Zeeregio in Turkije), waar tamme kastanjes werden gekweekt. Het ‘kastanje’ in paardenkastanje verwijst mogelijk naar de gelijkende vruchten.

Paardenkastanjes kunnen goed tegen luchtvervuiling en worden daarom veel aangeplant in bebouwde gebieden, met als gevolg nu deze kastanjes op de grond

Deze vruchten zitten bij beide soorten in een zogenoemde bolster met stekels. Bij de tamme kastanje zijn deze stekels langer dan bij de paardenkastanje. In een bolster van de tamme kastanje zitten twee tot vier noten. Deze kunnen na te schillen en koken gegeten worden. De vruchten van de paardenkastanje zijn giftig voor mensen. In de bolsters van de witte paardenkastanje, de paardenkastanje-soort die in Nederland het meeste te vinden is, zitten de welbekende glanzende, mahoniebruine kastanjes. Ondanks hun giftigheid voor mensen, kunnen wilde dieren en vee ze wel eten. Beide soorten vormen totaal verschillende bloemen en ondanks dat de bladvorm van beide soorten in eerste opzicht wat gelijkenissen vertoont, zijn de bladeren van de tamme kastanje enkelvoudig en zijn die van de paardenkastanje samengesteld, bestaande uit vijf deelbladeren.

Dit natuurjournaal is onderdeel van Dubbelganger-dinsdag. Op dinsdagen staan de natuurjournaals in het teken van een aantal dubbelgangers in de natuur. Welke worden er nogal eens door elkaar gehaald en hoe zit het echt? Je leest er de komende tijd meer over.

Tekst: Marco Wind, Nature Today
Beeld: Tom Heijnen, Saxifraga (leadfoto: vruchten van de tamme kastanje); Solipsist, Wikimedia Commons