Eikenprocessierups in vierde larvale stadium

Koolmees eet ook eikenprocessierups met brandharen

De Natuurkalender, Hellingman Onderzoek en Advies, Wageningen University
16-JUN-2017 - Voor het eerst is vastgesteld dat koolmezen ook eikenprocessierupsen met brandharen eten en niet alleen de jonge rupsen die nog geen brandharen hebben. De koolmezen hebben een manier gevonden om de brandharen voor consumptie te verwijderen. Een extra reden om tuinen en de openbare ruimte optimaal in te richten voor vogels zoals de koolmees.

Twee jaar geleden toonden we al aan dat koolmezen, pimpelmezen en diverse andere vogels zich te goed doen aan jonge eikenprocessierupsen. De jonge rupsen bezitten dan al wel haren maar nog niet de beruchte brandharen. Nu is het ons gelukt om aan te tonen dat mezen ook een bijdrage leveren in de reductie van de eikenprocessierupsen zelfs in een fase waar ze al brandharen hebben. In het bijgevoegde filmpje is te zien hoe een koolmees een eikenprocessierups ont(brand)haart. Eerst pakt ze de eikenprocessierups bij de kop en schudt de rupsen diverse malen. Daarna draait ze de rups om en pakt de rups bij zijn achterlijf en vervolgens slaat ze de rups heen en weer tegen de tak. Door de stress schiet de rups de gevaarlijke brandharen af. Na de behandeling is de eikenprocessierups klaar voor consumptie.

Om dit object in te laden dien je marketing-cookies te accepteren.
Koolmees onthaart een eikenprocessierups (Bron: Silvia Hellingman)

Landelijk worden al veel nestkasten opgehangen als ondersteuning in de beheersing van de eikenprocessierups. Naast het bieden van nestgelegenheid is het belangrijk dat vogels ook water in de buurt hebben zoals sloten en plassen. Tuineigenaren kunnen waterbakjes in de tuin plaatsen. Vogels hebben water nodig om te badderen en te drinken. Als de woonomgeving geschikt is dan zullen ze daar blijven.

Tekst: Silvia Hellingman, Biocontrole Onderzoek en Advies en Arnold van Vliet, De Natuurkalender, Wageningen University
Foto: Henry Kuppen (leadfoto: eikenprocessierupsen in het vierde larvale stadium, het stadium waarin ze brandharen hebben)
Film: Silvia Hellingman