Mieren veroorzaken luchtspektakel

Bericht uitgegeven door Vogelbescherming Nederland op donderdag 16 juli 2009

Warme, zwoele zomerdagen zorgen voor een boel spektakel in de lucht. Mieren vliegen in deze periode massaal uit en trekken veel vogels aan. Van huismus tot kleine mantelmeeuw storten ze zich op de kleine, maar kennelijk smakelijke hapjes.

Vogels geven onbedoelde vliegshows

	Kokmeeuwen

Het is vast iedereen al eens opgevallen. Hoog zomer, warm en zwoel en onverwachts zie je een grote groep kokmeeuwen boven je huis. De vogels zwermen als een kluwen bij elkaar en maken de vreemdste buitelingen. Als ware luchtacrobaten zwieren ze om elkaar heen en voeren een waar luchtspektakel op. Wat is er aan de hand? In deze tijd van het jaar zijn de mierenvolken overal volop in beweging. Koninginnen komen uit hun ei gekropen en verlaten het nest om een eigen volk te vormen. In haar kielzog nemen ze honderden, zo niet duizenden, vliegende mannetjes met zich mee. Die hopen stuk voor stuk op dat ene gelukzalige moment: paren met de koningin.

Van huismus tot kleine mantelmeeuw
Die paring is slechts enkele mierenmannen gegund. Die grote mierenzwermen in de lucht trekken echter wel veel vogels aan. Deze komen op de smakelijke en proteïnerijke hapjes af. Het best is dit van kokmeeuwen bekend, die boven dorpen en steden indrukwekkende vliegshows geven. Maar ook de behendige kleine mantelmeeuwen foerageren op vliegende mieren, terwijl zilvermeeuwen kennelijk niet handig genoeg zijn in de lucht. Enkele jaren geleden zag ik hoe gierzwaluwen op ooghoogte bij me door de straat vlogen. Als ware bommenjagers aasden ze op de net uitgevlogen mieren. Je hoorde zelfs wanneer ze hun snavel dichtklapten. Een indrukwekkend schouwspel.

Vorige week hadden de mussen in mijn tuin het op de vliegende mieren voorzien. Een rijtje huismussen zat op de rand van de schuur te wachten. Duidelijk was te zien hoe de mieren uit de kieren tussen de stenen kropen. De mussen storten zich naar beneden en achtervolgden de mieren al hippend op de grond. Mieren die in de vlucht dreigden te ontsnappen werden achtervolgd. Daarbij voerden de mussen luchtaanvallen uit, waarbij ze soms met fladderende vleugels even stil hingen. Zoals vliegenvangers dat doen die een prooi achtervolgen. Na zo’n uitval keerden ze terug naar het schuurdak om een nieuwe kans af te wachten. Wij beleefden een avond vol mussenplezier dankzij al die mieren, die we anders zo verfoeien in de tuin.

Tekst: Hans Peeters, Vogelbescherming Nederland
Foto: Mhaesen, Creative Commons Naamsvermelding Gelijk delen 3.0 Unported licentie