Paddenstoelen houden geen maat
Bericht uitgegeven door Natuurpunt Educatie [land] op [publicatiedatum]
Alsof iemand een startschot heeft gegeven, schoten paddenstoelen de voorbije week massaal uit de grond. Een groter contrast met de voorgaande maanden was haast niet denkbaar: tot half september ging 2012 de boeken in als een uiterst zwak paddenstoelenjaar. Maar het wisselvallige herfstweer lijkt dat toch nog goed te maken. Momenteel staan er plaatselijk zoveel paddenstoelen dat mycologen niet weten waar eerst te kijken.
Hoewel vocht de ultieme trigger is die zwamvlokken aanzet tot het vormen van vruchtlichamen, blijft het vaak onduidelijk waarom en wanneer paddenstoelen wel of niet verschijnen. Zo werd dit jaar verwacht dat na een natte mei- en junimaand het paddenstoelenseizoen in juli in gang zou schieten. Maar dat gebeurde slechts zeer geleidelijk. De hittegolf van augustus liet dan weer alles stilvallen.
De hoeveelheid neerslag is zeker niet de enige factor die bepaalt of er paddenstoelen verschijnen. Ook de bodemfauna heeft een invloed op de vorming van vruchtlichamen. Slakken, springstaartjes en pissebedden: ze vreten allemaal schimmeldraden en een vochtig voorjaar speelt ook in hun voordeel. Wat de reden ook mogen zijn, de voorbije week doken enorm veel paddenstoelen op. In broekbossen en dreven kan je bijna letterlijk over paddenstoelen uitglijden. Enkel in de drogere biotopen, zoals droge graslanden, is het wellicht nog wachten op grotere aantallen.
De soorten die momenteel verschijnen, behoren tot diverse ecologische groepen. Onder wilgen en elzen in broekbossen en onder eiken staan nu massa’s boombegeleidende soorten, de zogenaamde symbionten. Vooral de hoge aantallen gordijnzwammen, vaalhoeden en vezelkoppen zijn opvallend. Deze bruinsporige paddenstoelen bezorgen de mycologen heel wat hoofdbrekens omdat ze vaak moeilijk op naam te brengen zijn. Ook de Vliegenzwammen steken nog maar sinds kort hun koppen boven: merkelijk later dan andere jaren maar net op tijd voor de actie ‘Zoek de Grootste vliegenzwam’.
Een aantal strooiselafbrekers zoals de Stinkparasolzwam, de Gewone melksteelmycena, trechterzwammen en taailingen zijn momenteel zeer talrijk. De diversiteit aan paddenstoelen is momenteel zo hoog dat een boswandeling gemakkelijk meer dan 100 soorten kan opleveren.Toch is het niet voor alle paddenstoelen hoogtij. Voor sommige soorten zit het jaar er nagenoeg op: de Ruwe russula en het Gewoon eekhoorntjesbrood zijn veel meer in de maanden augustus-september te vinden dan later in de herfst. Voor deze soorten was 2012 alvast géén topjaar. Hoe het nog verder zal verlopen, is koffiedik kijken. Als over enkele weken droog herfstweer met oostenwind of misschien de eerste nachtvorst intreedt, kan het zwammenseizoen weer even snel stilvallen als het gestart is. Snel naar buiten dus om te genieten van al die zwammenpracht! En vergeet jouw grootste vliegenzwam niet op te meten!
Tekst & foto's: Wim Veraghtert, Natuurpunt Educatie