Twee nieuwe zwamsoorten op Meerhoutse olijfbomen
Bericht uitgegeven door Natuurpunt [land] op [publicatiedatum]
Paddenstoelkenner Eddie Lavreys heeft op afgevallen olijfboombladeren in Meerhout een nieuw soort paddenstoel ontdekt: de Marasmius corbariensis. Het is de eerste keer dat de soort wordt gezien in Vlaanderen. Op de levende bladeren van dezelfde olijfbomen bleek nog een andere nieuwe soort te zitten: Spilocaea oleaginea. Minder goed nieuws is dat dat een olijfboomparasiet is.
In 2011 besloot de eigenaar van een pas geopend café in het centrum van Meerhout zijn terras te omheinen met olijfbomen in kuipen. Een schot in de roos want het zuiders tintje van dit nieuwe terras trok heel wat bezoekers. Na de lange winter van 2013 hadden de olijfbomen het duidelijk moeilijk en was er heel wat bladverlies. Net die afgestorven blaadjes trokken dit najaar de aandacht van Eddie Lavreys. Voor wie goed keek, waren er minuscule paddenstoelen te zien: bruinrode hoedjes van enkele millimeter breed met een donkerder midden, op een donkere, draadachtige kronkelende steel van drie tot vier centimeter hoog. Eddie dacht meteen aan een Taailing. Taailingen zijn opruimers (saprofyten) met een taaie steel. Taailingen die bij ons vaak voorkomen zijn: Wieltje, Weidekringzwam en Tengere beukentaailing.
Toen er een mooi exemplaar met een hoed van 5mm doornsnede tussen stond, besloot Eddie dit mee te nemen om te bekijken onder de microscoop. Dit bracht hem tot de determinatie van deze soort: Marasmius corbariensis. De gelijkenis was compleet met volgende Spaanse rijk geïllustreerde beschrijving. Hier wordt vermeld dat deze taailing de enige plaatjeszwam is met dat uitzicht die groeit op dode bladeren van olijfbomen. Deze soort is vooral bekend uit Spanje en Frankrijk, maar is wellicht in onze contreien te vinden op plekken waar olijfbomen hun bladeren verliezen. Een gelijkende soorten die ook bij ons voorkomt is Oranje grastaailing, maar die groeit op dode grasresten.
Marasmius corbariensis is vanaf nu een nieuwe soort voor Vlaanderen, die is meegelift met hun zuiderse gastheer. Een Nederlandse naam is er nog niet maar “Olijfbladtaailing” zou niet misstaan. Vanaf nu is het uitkijken naar olijfbomen in Vlaanderen, want de kans is groot dat deze soort ook op andere plaatsen te vinden is.
Op de nog levende olijfbladeren ontdekte Eddie nog een nieuwe soort voor Vlaanderen: een gekende olijfbomenziekte die wordt veroorzaakt door de schimmel Spilocaea oleaginea. Deze wordt in het Frans Oeil de paon genoemd en in het Engels Olive peacock spot omdat de vlekken op de bladeren doen denken aan een pauwenoog. Deze ziekte is wereldwijd gekend en gevreesd en is wellicht ook zeer algemeen in Vlaanderen, waar olijfbomen (omwille van de temperatuur) niet in optimale omstandigheden groeien en dus sneller ziek worden.
Tekst & foto's: Eddie Lavreys