groot dikkopje - primair

Groot dikkopjes en bruin zandoogjes beëindigen de junidip

De Vlinderstichting
21-JUN-2021 - Het was een paar weken bijzonder rustig met dagvlinders. Soms wandelde je uren door mooie gebieden om slechts een enkele vlinder te zien. De periode als de voorjaarsvlinders er niet meer zijn en de zomervlinders nog moeten komen, noemen we de junidip. Vanaf nu krijgen we weer veel meer vlinders te zien, waaronder groot dikkopjes, bruin zandoogjes en natuurlijk de zeer algemene koolwitjes.

Groot dikkopjes hebben hun vleugels in een 'dubbeldekkerstand'Het zal u niet zijn ontgaan dat het de afgelopen weken heel erg stil was op het vlinderfront. Bij De Vlinderstichting kwamen dan ook weer flink wat verontruste berichten binnen. “Mijn tuin is een grote bloemenzee, maar geen vlinder te bekennen” en “Wat is er aan de hand met de vlinders? Loop ik drie uur door een prachtig natuurgebied en zie ik welgeteld één atalanta”. En het klopt dat er maar weinig vlinders waren. Vooral de koolwitjes lieten het een paar weken helemaal afweten; dat zijn natuurlijk vaste waarden, die zie je altijd wel als het weer een beetje goed is. Maar nu zien we gelukkig de zomervlinders verschijnen. Het gaat dan bijvoorbeeld om groot dikkopje en bruin zandoogje, die maar een generatie hebben die van vanaf juni begint, maar ook de tweede generaties van vlinders die in het voorjaar al hebben gevlogen, zoals de koolwitjes.

Waarnemingen van groot dikkopje en bruin zandoogje vanaf 2016

Het bruin zandoogje was later dan we de afgelopen jaren gewend waren, maar komt nu volop tevoorschijnHet groot dikkopje is een typische graslandvlinder, die verspreid door het land voorkomt, maar vooral op de zandgronden. Dikkopjes hebben een bijzondere vorm, een beetje driehoekig als ze dicht zitten en als een ‘dubbeldekker’ als ze de vleugels open hebben. De rups van het groot dikkopje overwintert in grassen en er moet voor deze vlinder altijd in de winter vegetatie blijven overstaan. Ook het bruin zandoogje is een echte graslandvlinder. Het is een algemene vlinder die in een groot deel van het land te zien is. Bruin zandoogjes kunnen soms in grote aantallen bij elkaar voorkomen en het is ieder jaar weer de vlinder die het meest geteld wordt in het Meetnet Vlinders. Toch komt de soort niet in alle graslanden voor. Bruin zandoogjes hebben een grote nectarbehoefte, dat betekent dat er veel bloeiende planten aanwezig moeten zijn. Bruin zandoogjes vliegen tot ver in augustus en zelfs september door. Niet dat de individuele vlinders zo oud worden, maar gedurende de komende tijd komen er steeds nieuwe zandoogjes uit de pop.

Bruin zandoogjes zitten soms met veel bij elkaar als er voldoende bloeiende planten staan, zoals hier bijvoorbeeld op knoopkruid

Vanaf nu zullen nog veel meer vlinders uit de pop komen. De komende weken zult u dat ook zelf kunnen zien als u bijvoorbeeld veel bloeiende planten in de tuin hebt. Want hoewel groot dikkopje en bruin zandoogje niet zo vaak tuinen bezoeken, kunt u wel genieten van vlinders die wel graag tuinen bezoeken, zoals de kleine vos, de dagpauwoog en de atalanta en de al eerder genoemde koolwitjes.

Tuinvlindertelling

Schrijf vast in de agenda: vanaf 3 juli is er weer de Landelijke Tuinvlindertelling, waar u gevraagd wordt om een kwartier lang de vlinders in uw tuin te tellen en door te geven. We zijn zeer benieuwd wat deze dit jaar aan vlinders oplevert.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting
Kaartjes: NDFF