Video: Ulvenhoutse Bos verandert door verzuring

Provincie Noord-Brabant
7-JUL-2023 - Het Ulvenhoutse Bos is één van de oudste bossen in Nederland en een uniek beschermd natuurgebied. In Brabant zien we vooral dennenbossen, maar het Ulvenhoutse Bos wordt gekenmerkt door vochtig loofbos dat op leem groeit. Om dit bijzondere bostype te behouden, moet de stikstofuitstoot omlaag.

Net als andere natuurgebieden heeft het Ulvenhoutse Bos ook te lijden onder verzuring, verdroging en vermesting. Arno Braam is ecoloog bij de provincie Noord-Brabant en vertelt dat het type bos afhankelijk is van de zuurgraad van de bodem. Arno: "Stikstof beïnvloedt deze zuurgraad, waardoor de bodem zuurder wordt en er een ander type bos ontstaat".

Om dit object in te laden dien je marketing-cookies te accepteren.Natuurdoelanalyses - Natura 2000 - Het Ulvenhoutse Bos (Bron: provincie Noord-Brabant)

Dode eikenbomen 

Op verschillende plekken in het Ulvenhoutse Bos zijn dode eikenbomen zichtbaar. Een te hoge stikstofdepositie is een belangrijke oorzaak. Het gevolg van deze dode eikenbomen is dat er meer licht op de grond komt. Hierdoor krijgen bijvoorbeeld bramen de kans om te groeien. En door de verhoogde stikstofwaardes in het gebied, groeien de bramen harder dan normaal. "De variatie die we nu nog in het Ulvenhoutse Bos hebben, is dan verdwenen. Dit willen we voorkomen en daarom moet de stikstofdepositie omlaag", vertelt Arno. 

Kwelwater belangrijk voor herstel 

Het Ulvenhoutse Bos ligt langs de Bavelsche Leij en bestaat deels uit beekbegeleidend bos. Dat houdt in dat het nat is en oranje kwelwater moet bevatten. "Dit is hoe het eruit hoort te zien", aldus Arno. Op de hoge, droge delen in en om het gebied zakt water in de grond dat vervolgens door de bodem naar lage delen stroomt en daar als kwel aan de oppervlakte komt. Dit kwelwater is van bijzondere kwaliteit, omdat het erg kalkhoudend en ijzerrijk is. Het bevat belangrijke voedingsstoffen, waardoor er verschillende soorten planten groeien, zoals het knikkend nagelkruid. Het knikkend nagelkruid is één van de zeldzaamste planten in Nederland. Arno: "Het was bijna helemaal verdwenen uit het Ulvenhoutse Bos". Door goed natuurbeheer en hydrologisch herstel groeit het knikkend nagelkruid sinds enkele jaren weer op verschillende plekken in dit Natura 2000-gebied.

Meer informatie

Tekst, foto en film: provincie Noord-Brabant