Duurzame duursport: Bezint eer ge begint

Op 13 oktober organiseren de Academie Sport en Bewegen van de Hogeschool Arnhem Nijmegen, SoortenNL en het Universitair Sportcentrum van de Radboud Universiteit een symposium over duurzame duursport. 

Buitensporten zijn populairder dan ooit. Waar het verenigingsleven het al jaren moeilijk heeft, zoeken steeds meer mensen de natuur op om te sporten. Mountainbiken blijft populairder worden en steeds meer mensen doen aan hardlopen. Daarbij worden steeds meer grenzen verlegd: trailrunners lopen soms afstanden van 250 kilometer of meer, gravelraces worden langer en langer en mountainbiken is pas echt spannend in het donker.

Je kunt je afvragen of mensen dit doen om hun relatie tot de natuur, het donker of de uitputting opnieuw te ontdekken, maar je kunt je ook afvragen in hoeverre de natuur daar iets mee opschiet. Duursporten in de natuur levert afval op en veel verstoring. En of het toenemende aantal sporters en die mogelijk hernieuwde relatie met de natuur ook tot betere bescherming leidt, is nog niet zomaar duidelijk.

We leven in een wereld vol paradoxen. Net zoals in Nederland ‘oernatuur’ met bulldozers wordt aangelegd, lopen duursporters met geavanceerde horloges met satellietverbinding. Duursporters hebben zich aan te passen aan soms barre omstandigheden, maar tweaken die wel, via sportvoeding, navigatie en andere hulpmiddelen. En hoe ver kun je dan gaan? Honderd kilometer rennen? Duizend?

Programma

Na het startschot door Joris Hermans, hoofd sport van de Radboud Universiteit, vertrekken Patrick Jansen (ecoloog en columnist van Trouw) en Patrick Jansen (mountainbiker, bosbaas en parcoursbouwer) in een vroege vlucht die vanuit het peloton wordt gecontroleerd door Sander Turnhout, strategisch adviseur van SoortenNL en ultraloper. Na de demarrage vormen we een viertal waaiers: 

1. Sportevenementen en hun gevolgen voor natuur, milieu en bevolking
   In deze workshop wordt na een korte inleiding door de directeur van de Stichting Zevenheuvelenloop gezocht naar werkbare arrangementen waarin zowel hardlopers en wandelaars als trailrunners én zandhagedissen kunnen floreren.
   

2. Gezondheid & inspanningsfysiologie
   Volgens de beweegnorm moeten we 150 minuten per week matig intensief bewegen. Veel mensen halen dit niet. Aan de andere van het spectrum bevindt zich een groeiende groep van duursporters die zich aan steeds extremere uitdagingen wagen – van driedubbele triathlons tot Alpiene hardloopexercities van 450 kilometer en non-stopfietstochten dwars door Europa. In deze workshop buigen praktiserende experts zich samen met de deelnemers over de vraag wat gemiddeld goed voor ons is en waar de grenzen liggen van het menselijk uithoudingsvermogen.
   

3. Verantwoorde voeding
   (Sport)voeding is onmisbaar in het beoefenen van duursport. Wat is echter de zin en onzin van voedingssupplementen? Welke impact heeft jouw voedingskeuze op de natuur en op het klimaat? Op deze en andere vragen wordt tijdens de interactieve waaier verder ingezoomd. Dit levert je mogelijk inzichten op die je als duursporter of sportprofessional in de dagelijkse praktijk kunt toepassen.
   

4. Persoonlijke ontwikkeling, mentale aspecten en ethische kwesties
   Toen de vroege mensapen zich vanwege klimaatverandering moesten zien te redden op de savanne, hebben we ons ontwikkeld als renjagers met een fenomenaal uithoudingsvermogen en bijzondere mentale capaciteiten. We staan als mensen opnieuw op een kruispunt in onze ontwikkeling. En als je wil weten waar je naartoe op weg bent, kan het geen kwaad om ook te kijken waar je vandaan komt. In hoeverre kan duursport ons helpen bij het opnieuw vormgeven van de relatie tussen mens en natuur? Wat kunnen we leren van renjagers en duursporters? En waarom moeten we weer nijvere werkmieren worden, in plaats van onbekommerde krekels? 

Tijdens de ravitaillering komt het hele pak weer bij elkaar en maakt het peloton zich op voor een massasprint. Onder leiding van Arnoud van de Ven (teamleider HAN) en Marcel Rözer (schrijver, journalist en medewerker HAN) kiezen de verschillende groeperingen positie door middel van een korte kennisquiz. De eindspurt zal verwarrend zijn, pas op de fotofinish zien de deelnemers de uitslag. Wat was voor jou het bepalende moment in de koers en wat neem je mee naar een volgende koers? 

Nederland moet iets met het landschap en Nederlanders moeten iets met hun verhouding tot de natuur. We hebben niet alleen te maken met een stikstofcrisis, maar ook met verdroging en overmatig gebruik van pesticiden, plastic en pfas. Tegelijkertijd worden de natuurgebieden overlopen door steeds meer recreanten en sporters, terwijl gemiddeld genomen de Nederlanders zich een steeds ongezondere levensstijl aanmeten. Zijn er manieren om al deze problemen bijeen te brengen en gezamenlijk op een hoger niveau tot oplossingen te komen? 

Meer informatie

• Het symposium wordt gehouden op 13 oktober van 13.00 tot 17.00 met aansluitend een borrel. Het vindt plaats in het Radboud Sportcentrum/ Academie Sport en Bewegen HAN, Heyendaalseweg 141, 6525 AJ Nijmegen.
• Heb je interesse in deelname aan dit symposium, schrijf je dan gratis in via deze link: Symposium DUURZAME DUURSPORTEN. Nadere informatie volgt na inschrijving.

Tekst en foto's: Sander Turnhout, SoortenNL (leadfoto: Hardloopsafari op Oerol)