Militair terrein Kamp van Zeist wordt natuurgebied
Provincie UtrechtProvincie Utrecht, de gemeenten Zeist en Soest en Utrechts Landschap werken samen binnen gebiedsontwikkeling Hart van de Heuvelrug. Sinds 2004 wordt de natuur rond Soest, Zeist en de voormalige Vliegbasis Soesterberg uitgebreid, versterkt en kwalitatief beter gemaakt. Tegelijkertijd maakt Hart van de Heuvelrug op andere plekken ruimte voor wonen, werken, recreatie en zorg. De gebiedsontwikkeling heeft als doel om de leefomgeving te verbeteren, waar mensen dicht bij de natuur kunnen wonen in een gezonde en prettige leefomgeving. De planten en dieren krijgen de rust en ruimte om te kunnen leven op de Utrechtse Heuvelrug. Door de aanleg van ecoducten is een groot aaneengesloten natuurgebied ontstaan van ruim 5.300 hectare. Het initiatief om het voormalig militaire terrein Kamp van Zeist om te vormen tot natuur past daarom helemaal binnen de gebiedsontwikkeling Hart van de Heuvelrug.
Duurzaam gesloopt
Kamp van Zeist werd sinds 1818 gebruikt door het Nederlandse leger. Na de Tweede Wereldoorlog kwam het terrein in gebruik bij de Amerikaanse luchtmacht, die tot 1994 een basis had op de Vliegbasis Soesterberg. Het terrein bevat in totaal veertien oude militaire gebouwen, waaronder het voormalige luchtvaartmuseum, een sporthal, de mensa (eetgelegenheid) en schoolgebouwen. Deze worden gesloopt en gesaneerd. De werkzaamheden hiervoor zijn onlangs gestart en worden op een duurzame manier uitgevoerd: materialen worden gescheiden en zo mogelijk hergebruikt. Wat blijft staan is het poortgebouw aan de Kampweg. Twee cultuurhistorische gebouwdelen worden deels gesloopt en behouden als ruïne. De cultuurhistorische elementen uit onder andere de Franse tijd (1795 tot 1813) worden bewaard voor de toekomst en met informatieborden herkenbaar gemaakt voor het publiek. Ook een deel van het monument Generaal C.J. Snijders blijft behouden.
Nieuwe voorzieningen voor vleermuizen
Voordat mag worden gesloopt zijn de nodige voorbereidingen getroffen. Zo was het nodig om een ontheffing Wet natuurbescherming te verkrijgen voor de gewone dwergvleermuis, de gewone grootoorvleermuis en de watervleermuis, beschermde diersoorten die in het gebied leven. De vleermuizen gebruiken bestaande plekken, zoals gaten in bomen of spleetvormige ruimten in gebouwen. Omdat bijna alle oude militaire gebouwen worden gesloopt, is het nodig om te zorgen voor nieuwe plekken waar de vleermuizen kunnen verblijven. Er is eerst ecologisch onderzoek gedaan op basis waarvan de ontheffing Wet natuurbescherming kon worden aangevraagd. De ontheffing is verkregen met het plaatsen van vijf vleermuiskasten en een vijf meter hoge vleermuistoren (boven op een betonnen kelder), die verspreid staan op dit voormalige militaire terrein.
Natuurbeheer
Met de start van de sloopwerkzaamheden en de aanleg van nieuwe natuur- en recreatiegebieden is volgens de Utrechtse gedeputeerde Rob van Muilekom een mooie mijlpaal bereikt binnen het programma Hart van de Heuvelrug. “Samen met onze partners zorgen we ervoor dat het gebied steeds verder ontwikkeld en ingericht wordt, zodat iedereen hiervan kan genieten.” Wanneer het nieuwe natuurgebied over vijf jaar klaar is, zet Utrechts Landschap de natuurontwikkeling voort. Directeur-bestuurder Saskia van Dockum van Utrechts Landschap: “Na een jarenlange gezamenlijke voorbereiding is het zover. De start van de werkzaamheden op het terrein Kamp van Zeist is een enorme opsteker voor de natuur. Samen zorgen we voor meer ruimte voor natuur in de provincie Utrecht.”
Meer informatie
Tekst: provincie Utrecht
Foto's: Jaap Schelvis, Saxifraga (leadfoto: gewone grootoorvleermuis); provincie Utrecht