Naturalis heeft in opdracht van ProRail en HOCHTIEF PPP Solutions (hierna HOCHTIEF) twee kennisproducten ontwikkeld. De producten geven inzicht in de impact van bermbeheer en hoe het de biodiversiteit in de berm kan verbeteren. De ontwikkelde adviezen zijn vanaf vandaag openbaar gemaakt, zodat iedereen werkzaam in groenbeheer er mee aan de slag kan.
Spoorwegbeheerder ProRail gaat in Nederland over 3.500 strekkende kilometer berm langs de rails. Infrastructuurbedrijf HOCHTIEF bouwt, exploiteert en onderhoudt (onder andere) snelwegen en bermen. Voor beide bedrijven heeft een onderzoeksteam van Naturalis een stapsgewijze aanpak bedacht hoe bermen met een rijke biodiversiteit effectiever gecreëerd en beheerd kunnen worden. Bovendien heeft het team inzichtelijk gemaakt welke ecosysteemdiensten daaruit voortvloeien. Al die kennis is nu verpakt in twee producten: een beoordelingsmodel en scorekaart voor meer grip op natuurlijk bermbeheer.
Naar een hoger niveau
Hoe til je biodiversiteit in een wegberm naar een hoger niveau? Dat is wat het beoordelingsmodel samen met een poster beantwoordt. De producten zijn ontwikkeld door Naturalis-onderzoeker Lotte Vroomans. Het beoordelingsmodel helpt bij het identificeren van het type berm en de status ervan. Vroomans: "Het model helpt je vervolgens te bepalen wat de beste beheer-acties zijn om de biodiversiteit in de berm naar een hoger niveau te tillen." Het model is bruikbaar voor mensen die werkzaam zijn in groenbeheer en -beleid, en het is toepasbaar op alle soorten bermen.
Investeren in de natuur
Ook heeft het Naturalis-onderzoeksteam een scorekaart ontwikkeld. De kaart laat zien welke maatregelen bijdragen aan een biodiverse berm en welke niet. Of een actie zinvol is, valt terug te zien in de bijbehorende biodiversiteitscore en ecosysteemdiensten. “Ecosysteemdiensten zijn producten of diensten die de natuur aan de mens levert”, legt Vroomans uit. “Bijvoorbeeld voedsel- en houtvoorziening, plaagbestrijding of bodemvruchtbaarheid.” De scorekaart laat daarmee zien dat investeren in de natuur veel oplevert.
Biodiversiteit broodnodig
Nederland telt meer dan vijftigduizend hectare aan bermen. Als beheerders daar goed voor zorgen, kunnen ze een broodnodige bijdrage leveren aan de biodiversiteit in Nederland. En dat is noodzakelijk voor ons leven op aarde. Biodiversiteit levert ons voedsel, drinkwater, kustbescherming, gewasbestuiving en nog veel meer. Daarom zetten de bedrijven ProRail en HOCHTIEF zich in om de biodiversiteit in hun bermen te vergroten.
Naturalis hoopt dat meer bedrijven en organisaties een voorbeeld nemen aan de biodiversiteitsambities van ProRail en HOCHTIEF. De ontwikkelde kennisproducten zijn daarom voor iedereen openlijk beschikbaar gemaakt. Zo kan iedereen nu in de praktijk aan de slag met natuurlijk bermbeheer.
Over KennisNatuurlijk!
De kennisproducten zijn onderdeel van het project KennisNatuurlijk! van Naturalis Biodiversity Center. Naturalis werkt hierin samen met ASN Bank en a.s.r. verzekeringen. Samen willen de partijen een belangrijke bijdrage leveren aan de verduurzaming van de maatschappij. Het project richt zich op het gezond, natuurinclusief en klimaatbestendig maken van onze woon-, werk- en leefomgeving. Elke partij met een biodiversiteitsvraagstuk kan aankloppen bij KennisNatuurlijk! om daar antwoord op te krijgen. Het onderzoek dat hiervoor nodig is wordt financieel ondersteund door ASN Bank, die hiervoor twee procent van de verzekeringspremie beschikbaar stelt.
Bermen bij ProRail en HOCHTIEF
ProRail is spoorwegbeheerder. Dit betekent dat zij verantwoordelijk is voor het onderhoud, de vernieuwing, de uitbreiding en de veiligheid van het Nederlandse spoorwegnet. ProRail verdeelt als onafhankelijke partij de ruimte op 7.000 kilometer spoor, regelt het treinverkeer en bouwt en beheert stations. ProRail verricht haar taak als spoorbeheerder met aandacht voor de samenleving én met oog voor de toekomst.
Infrastructuurbedrijf HOCHTIEF PPP Solutions was in samenwerking met het project SAAone (A1/A6) opdrachtgever van de kennisvraag: 'Wat zijn de ecosysteemdiensten van natuurlijk bermbeheer?' HOCHTIEF PPP Solutions ontwikkelt, realiseert, exploiteert en onderhoudt infrastructurele projecten en optimaliseert oplossingen gedurende de levenscyclus. Biodiversiteit en waterbescherming zijn belangrijke facetten van hun strategie. Hun doel is om de mogelijke effecten van hun projecten op de natuurlijke omgeving zo positief mogelijk te houden.
Meer informatie
- Zelf aan de slag? Je vind hier het beoordelingsmodel en hier de scorekaart en posters voor natuurlijk bermbeheer.
- Ook interesse om met KennisNatuurlijk! samen te werken? Neem dan contact met ons op via het contactformulier op Nnaturalis.nl/kennisnatuurlijk en lees meer over wat KennisNatuurlijk! voor jou kan betekenen.
Tekst: Naturalis Biodiversity Center
Beeld: Nancy Meuwissen (leadfoto: berm langs het spoort van ProRail); Naturalis; HOCHTIEF/Schrol