Natuurjournaal 16 november 2025

Als je een echte huiszwam in huis hebt, ben je de klos. Die zwam zal alles wat van hout is in je huis overwoekeren en pakt en passant ook je andere spulletjes in. Hij veroorzaakt houtrot, en dat is het einde van alles wat van hout is in huis. Heel vervelend. Gelukkig is de echte huiszwam nogal zeldzaam. Een van zijn familieleden is de dakloze huiszwam – dakloos, omdat deze buiten in de natuur voorkomt. Op oud naaldhout, meestal wat aan de zijkant of onderkant van een liggende boomstam, kan je de dakloze huiszwam vinden. Het is een opruimer, een saprotrofe paddenstoel. Hij is zeer algemeen op de zandgronden en in de duinen. De gaatjes vertonen een prachtige, doolhofachtige structuur. Ze zijn omgeven door een witte randzone.

Een bijzondere zwam is de spekzwoerdzwam. Probeer dat maar eens heel snel achter elkaar te zeggen! Deze zwam komt in heel Nederland voor, met name op dood loofhout. De spekzwoerdzwam heeft een voorkeur voor onder andere berk en beuk. Een heel enkele keer komt hij ook voor op naaldhout. Als je een keer zo’n hoedje tussen de vingers neemt, voelt het inderdaad aan alsof je in een dun speklapje knijpt. Je kan ook even in je eigen oorlel knijpen, dat voelt net zo elastisch aan. Deze ‘speklapjes’ kunnen nogal wat kleuren hebben, van lichtroze tot bijna oranjerood. Welke kleuren de zwammen hebben, hangt af van het groeistadium en de omstandigheden. De bovenkant van de hoed ziet er soms wat wollig uit en de rand is veelal wat doorzichtig.

Tekst en beeld: Mike Hirschler, IVN Deventer