Kleine brandnetel. Foto: Paul Busselen,Katholieke Universiteit Leuven

Brandnetel, verguisd maar ook bemind

2-JUL-2010 - De brandnetel bloeit volop. Al valt het nauwelijks op. De groene plant trekt niet echt de aandacht, en hetzelfde geldt voor de bloemen. Met een stekelige aanraking laat de plant soms weten dat hij er is, maar dan houdt het ook op. Toch is dit onopvallende, of zelfs negatieve beeld geheel onterecht.

Bericht uitgegeven door De Natuurkalender op [publicatiedatum]

De brandnetel bloeit volop. Al valt het nauwelijks op. De groene plant trekt niet echt de aandacht, en hetzelfde geldt voor de bloemen. Met een stekelige aanraking laat de plant soms weten dat hij er is, maar dan houdt het ook op. Toch is dit onopvallende, of zelfs negatieve beeld geheel onterecht.

Grote brandnetel (foto: Frank Vincentz, GFDLicentie)De brandnetel is voor de meeste mensen een weinig opvallende plant. Het enige waarmee de plant over het algemeen echt indruk maakt is met zijn brandharen die jeuk kunnen veroorzaken als ze worden aangeraakt. En, als een echt onkruid, komt hij veel voor. Jammer voor ons. We hebben brandnetels maar liever niet te veel om ons heen. Toch is de plant erg in trek bij vogels, vlinders, andere dieren, en ja, ook bij de mens.

In trek
Brandnetels worden door mensen gebruikt voor uiteenlopende zaken, van het koken van soep tot het maken van kleren. Vogels zoals de nachtegaal en de bosrietzanger broeden graag tussen de brandnetels. En rupsen van veel vlinders eten graag een blaadje mee. Daar zijn rupsen van opvallende, mooie dagvlinders bij, zoals atalanta, dagpauwoog en kleine vos, maar ook veel rupsen van nachtvlinders zijn dol op een hapje brandnetel. En dan zijn er nog kevers, torren, bladluizen, wantsen, zwammen enzovoort die van brandnetels leven. Tussen de voor ons nuttige brandnetels kan dus ook nog eens allerlei moois gevonden worden.

Brandnetelpollen
Tijdens de bloei verspreiden de brandnetels pollen. Sinds 23 juni schiet het aantal pollen per kubieke meter lucht omhoog. Van minder dan 20 tot boven de honderd. De pollen zijn gelukkig weinig allergeen, dus mensen zullen hier geen last van hebben. Brandnetel bloeit van mei tot en met september met de hoofdbloei in juni, juli en augustus.

Kleine brandnetel (foto: Paul Busselen,KU Leuven)Klein en groot
In Nederland komen de kleine brandnetel (Urtica urens) en de grote brandnetel (Urtica dioica) voor. Kleine brandnetel wordt maximaal 50 centimeter groot. Grote brandnetel kan 30 centimeter tot maximaal twee-en-een-halve meter hoog worden. Het verschil tussen de twee is gemakkelijk te zien aan de bloemen. De bloemen van de grote brandnetel hangen in een soort aren naar beneden. De bloemtrosjes van de kleine brandnetel staan rechtop.

Tekst: Wichertje Bron, De Natuurkalender
Foto's: Grote brandnetel: Frank Vincentz, GFDLicentie; Kleine brandnetel: Paul Busselen, Katholieke Universiteit Leuven