Nationaal Park De Biesbosch, Drimmelen, Nederland

Nieuw IPBES-rapport benadrukt noodzaak van samenhangend beleid voor natuur, klimaat en gezondheid

Radboud Universiteit, SoortenNL
1-NOV-2025 - Het woord Nexus komt van het Latijnse nectere, dat 'verbinden' betekent. In het nieuwe Nexus-rapport wordt dat letterlijk uitgewerkt: het laat zien hoe biodiversiteit, klimaat, water, voedsel en gezondheid – de zogenoemde nexus-elementen – nauw samenhangen en elkaar voortdurend beïnvloeden. Een verandering in één element heeft direct gevolgen voor de andere elementen.
Dat inzicht heeft grote gevolgen voor hoe beleid, bijvoorbeeld op het gebied van ruimtelijke ordening, vormgegeven zou moeten worden. Sectoraal beleid – beleid dat zich richt op een afzonderlijk domein, zoals landbouw, energie of water – leidt vaak tot ongewenste neveneffecten. Innovaties om de uitstoot van stikstof te reduceren, bijvoorbeeld, zorgen in de praktijk soms voor een hoger verbruik van energie en water. In zulke situaties zijn geïntegreerde oplossingen nodig die juist synergie opleveren tussen natuur-, klimaat- en waterbeleid.

71 concrete beleidsopties

In het Nexus-rapport zijn 71 concrete opties uitgewerkt, variërend van natuurherstel en duurzame voedseltransitie tot stedelijke vergroening, duurzame gezondheidszorg en versterking van landrechten. Voor elk van deze opties is aangegeven wat het positieve of negatieve effect is op de verschillende nexus-elementen, zodat beleidsmakers afgewogen keuzes kunnen maken.

Wetenschap én politiek

Op zich zijn deze inzichten niet nieuw – ze zijn immers in mondiale context verzameld, gewogen en gebundeld. Wat echter bijzonder is aan een formeel vastgesteld rapport van het Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services (IPBES), is dat het hiermee ook een politieke status krijgt. IPBES is niet alleen een internationale gemeenschap van wetenschappers, maar ook een politiek overlegorgaan. De rapporten slaan daarmee een brug tussen wetenschappelijke feiten en politieke realiteit: het zijn inzichten ‘waar je mee aan de slag moet’.

Wat betekent dit voor Nederland?

In Nederland valt op het gebied van integraal beleid nog een wereld te winnen. Er is veel beleid, maar juist daardoor is het een uitdaging om samenhang te creëren. Toch is die samenhang noodzakelijk – voor voedselzekerheid, de gezondheid van mensen én die van onze leefomgeving.
 
Om dit object in te laden dien je marketing-cookies te accepteren.

Meer informatie

Tekst: Sander Turnhout, SoortenNL & Joseline Houwman, Radboud Universiteit
Beeld: Stan Versluis, UnsplashPlatform for Biodiversity and Ecosystem Services Netherlands (PBES-NL)